Biorejenerasyon yöntemleri ile, kaybolmuş implant çevre dokuları yeniden kazanılabilir!
Çeşitli sebeplerle diş kaybı yaşayanlar, bu sorunu gidermek için protez ve diş implantı uygulamalarına başvurur. Total protezlere ek olarak veya köprü gibi yöntemlerin yerine, uygun koşulların sağlanması halinde; diş implantı yöntemi ile doğal hissi veren ve hemen hemen bu ölçüde efektif dişlere erişmek mümkündür. Tabii bazı durumlarda hastanın implanta uygun olmama durumu ortaya çıkar. Bunun başlıca sebeplerinden biri, çene kemiğinin azalmış olmasıdır. İşte bu noktada kemik greftleme veya diğer ismi ile kemik aşılama yöntemi kullanılarak, hastanın çene kemiğinin uygun forma kavuşmasına yönelik girişimde bulunulabilir.
Çene kemiği erimesi sık görülen ağız ve diş sağlığı problemlerindendir. İmplant tedavileri için doku kazanımı maksadıyla implant biorejenerasyon tekniği ile girişimde bulunulması mümkündür. Peki Kemik greftleme nedir? Nasıl Yapılır? Ve Kimler İçin Uygundur?
Klasik Kemik Greftleme Nedir?
Greft, kelime anlamı itibariyle vücudun herhangi bir bölgesinden alınan dokuyu ifade eder. Nakil için kişinin kendi bedeninde, bir başka noktaya yerleştirmek için alınır. Diş tedavilerinde greft yaygın bir terim olmamakla birlikte, kemik aşılama işleminde greft esas terimdir. Kişinin kendi kemik dokusuyla yapılacak işlemlerde, hastanın kendisinden alınan veya harici yollarla elde edilen dokunun, kemik kaybı olan bölgeye uygulanması olarak tanımlanan süreçte kullanılan doku, greft olarak adlandırılır.
Kemik greftleme, çene kemiği kaybı olan hastaya, çenenin anatomisine uygun bir form elde edebilecek şekilde cerrahi olarak müdahale etme işlemidir. Çene cerrahları tarafından gerçekleştirilen işlem, yeni nesil uygulamalardan bir tanesidir ve başarılı sonuçlar elde edilen bir yöntemdir.
Çene kemiğinin azalan kısmını inceleyen diş hekimi, burada var olması gereken kemik dokusunun miktarını ve şeklini analiz eder ve buna uygun bir operasyon prosedürü hazırlar. Kemik aşılama yönteminde, hastanın kendi vücudundan alınan kemik dokusu, hayvanlardan elde edilen veya suni kemik tozu kullanılabilir.
Belirlenen forma uygun şekilde çene kemiğine eklenen bu kemik dokuları, kişiye göre değişen süreler içerisinde kemiğin kendini iyileştirmesi sürecini tetikler. Hatta ekilen kemik tozunun yanında, hastanın kendi kemik dokusunun da rejenere olması ve çene kemiğinde kendiliğinden gelişme olması da bu süreçte mümkün olabilir.
Dr. Özgür Öztürk
Diş İmplantı için Kemik Greftleme Nasıl Yapılır?
İmplant tedavisi, eksik dişin yerine kullanışlı ve doğal görünüme sahip bir dişin yerleştirilmesi için yapılır. Tedavi prosedürünün temelinde, çene kemiğine yerleştirilen metal bir vidanın üzerine protezin yerleştirilmesi vardır. İmplant uygulamasının yapılabilmesi için üst protezi tutması için çene kemiğine yerleştirilecek vidanın tutunacağı bir kemik dokusuna ihtiyaç duyulur. Bu dokunun var olmaması halinde implantın yerleştirilebileceği bir ortam da yok demektir.
Çene kemiği eksikliğinin birçok nedeni olabilir. Yaşlanmaya bağlı doğal kemik dokusu eksilmesi, genetik faktörler ve benzeri birçok nedeni sıralayabilmek mümkündür. Ancak kesin olan şudur ki, çene kemiği ciddi şekilde eksilmiş kişiler için implant mümkün olmayabilir.
Tabii modern tıbbi teknolojilerle bu sorunun üstesinden belli ölçüde gelebilmek de mümkündür. Kemik greftleme yöntemi ile eksilen çene kemiğinin geliştirilmesi ve implant için uygun hale getirilmesi de mümkün olabilir.
Hastanın muayenesini yapan diş doktoru, diş hastalıkları bakımından başka bir sorunu olup olmadığını tespit ettikten sonra eğer kemik kaybı durumu varsa, çene kemiği aşılama yöntemini hastaya önerebilir. Her ne kadar aylara yayılan bir süreçten söz ediyor olsak da hastanın kemik tozu ekimi işlemi ve iyileşme süreci sonrasında implanta uygun hale gelecek olması, bu tedaviyi öne çıkarır. Zira diş implantları, gerek total protezlerin tutunması için bir semini sunabilmek, gerekse diğer diş kayıplarında kişinin kendi dişi gibi kullanabileceği bir sonuç elde etmek bakımından en etkili yöntemdir. Bu yöntemi tercih edebilmek için bir süre beklemek ve sağlıklı bir çene kemiğine sahip olmak da kabul edilebilir bir durum olarak tanımlanır. Ayrıca kemik aşılama sonrasında çene hattının görünümde de önemli ölçüde değişiklikler olabilir. Hastanın çene kemiği kaybı miktarına bağlı olarak farklı oranlarda, çene hattı görseli değişmiş olabilir ki, kemik greftleme sonrasında bu görsel de daha uygun hale gelir. Tabii bu işlemin fiziksel ve görsel etkilerinin yanında en önemli fonksiyonu, elbette implanta uygun zemini hazırlamaktır.
Dr. Özgür Öztürk
‘’Periostal Yaklaşım ile Biorejenerasyon’’ Yeni Bir Yöntem
Kemiğin etrafını saran ince bir zarın ismi periosttur. Periost kemik iyileşmesinde öncü olarak rol alan bir dokudur ve yeni kemik oluşumu için potansiyel hücreler barındırır. Periosteal yaklaşımda, greftleme aşamasında periostun bütünlüğü bozulmaz ve bu şekilde periostun osteojenik potansiyelinden faydalanılır.
‘’PRF ve Sticky Bone’’ Büyüme Faktörleri ve Kök Hücreden Zengin İçerik
Günümüz diş hekimliğinde popüler konulardan bir tanesi implant uygulamalarında kullanılan kök hücre yöntemleridir. Diş hekimliğinde kök hücreler iki farklı şekilde uygulanabilir. İlki henüz hayvan deneyleri aşamasındadır ve pratikte kullanılmamaktadır. Dişlerimiz henüz ağızda sürmeden, çene kemiği içinde germ dediğimiz bir yapı iskelesi halinde bulunuyor. Amaç bu germleri kullanmak, diş eksikliği olan bölgeye germleri yerleştirip onları kök hücreler ile aktiflemek ve dişlerin yeniden çıkmasını sağlamaktır. Kulağa hoş gelen bu diş tedavisi yöntemi için çalışmalar halen devam etmektedir ancak ne zaman sonuç alınacağı maalesef ki bilinmemektedir.
Diş hekimliğinde kök hücrelerden faydalanılan diğer alanlar ise diş implantı ve kemik dolgularıdır. Kök hücreler bu alanlarda pratikte kullanılıyor. Bu tedavilerde kök hücrelerin başarıyı arttırdığını birçok bilimsel çalışma destekliyor. Peki kök hücreler nasıl elde ediliyor ve hangi terimler kök hücreyi ifade ediyor.
Diş hekimliğinde kök hücreler kanınızdan elde ediliyor. İşlem öncesinde sizden birkaç tüp kan alınıyor, santrifüj cihazlarıyla kanınızdaki kök hücreler ve iyileşmeyi hızlandıran birçok hücre bir arada toplanıyor. Elde edilen bu ürünler için farklı terimler var; PRF, CGF ve PRP. Santrifüj metotlarına göre de farklı ürünler elde ediliyor.
Kök hücre tedavilerini temsil eden terimler: PRF, PRP ve CGF
Bu üçlü arasındaki farklar nedir? Hepsi de kök hücre değil mi?
Üçünün de yapıları birbirine benzer ve aslında 3’ ü de az miktarda kök hücre içeriyor, çünkü kök hücreler kanda diğer hücrelere göre çok az miktarda bulunuyor. PRF, CGF, ve PRP preperatlarının ülkemizde diş hekimliğinde kök hücre veya implant kök hücre diye anılması muhtemelen kök hücre kelimesinin ilgi çekici olmasından. Bu preperatlar aslında kök hücrelerden daha fazla miktarda iyileşme faktörleri, yoğun fibrinojen, trombositler, lökositler ve lenfositler içeriyor. Bu içerik;
· Daha hızlı iyileşme,
· Kemik aşılama da daha iyi sonuçlar,
· Komplike implant vakalarında daha başarılı sonuçlar sağlıyor.
İmplant kök hücre olarak anılan bu üç farklı preperatın birbirinden farkları neler?
İlk olarak PRP den başlayalım. Prp bu preperatların öncüsü. İlk olarak Prp kullanılmaya başlandı. Günümüzde saç eksikliklerinde hala kullanılıyor ve diş hekimliğinde kullanımı oldukça azaldı.
PRF; bu üç preperat içinde bilimsel çalışmalara en fazla konu olan preperat PRF. Tüm dünyada implant camiasında kullanımı her geçen gün yaygınlaşıyor. Avantajı uygulama kolaylığı ve hiçbir yabancı katkı maddesi içermemesi. PRP de sığır trombini ihtiva eden tüpler kullanılırken, PRF tamamen hastanın kendi kanından elde ediliyor. Bilimsel çalışmalarda, diş implantlarında ve kemik dolgusunda PRP’ ye olan üstünlüğü kanıtlanmış. A Prf, L PRf, İ Prf gibi kendi içinde farklı formları da var.
Üçüncü olarak CGF den bahsedelim. PRF ye oranla daha yeni bir preperat ve uzakdoğu ülkelerinde daha yaygın. Bazı bilimsel çalışmalar CGF’ nin PRF ye oranla daha fazla kök hücre ve büyüme faktörü içerdiğini iddia ediyor fakat bu çalışmaların sayısı az.
Kök hücreler implant tedavisinde ve kemik dolgusunda nasıl kullanılıyor?
Santrifüj ile elde edilen bu ürünler kemik dolgusu ve diş implantı tedavilerine destek için farklı formlarda şekilllendiriliyor, diş implantlarında ve kemik dolgularında kullanılıyor. Prf materyalinin komplike implant uygulamalarında ve kemik aşılama da başarıyı artırdığı bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış.
Kök hücreler başka hangi diş tedavilerinde kullanılabilir?
· Diş çekiminin hemen akabinde implant uygulaması (immediat implant uygulaması),
· Problemli diş çekimlerinden sonra daha iyi bir iyileşme elde etmek için,
· Kanama riski olan hastaların tedavilerinde,
· Diş eti hastalıklarının tedavilerinde kullanılabilir.
Gün geçtikçe PRF’ nin (ikinci jenerasyon trombosit konsantrasyonu) diş hekimliği ve implant tedavilerinde kullanım alanı çeşitlenmektedir ve çalışmalara devam edilmektedir.
Diş implantı için kemik greftleme süreci aşağıdaki adımlarla ilerler:
• Hastanın fiziki muayenesi yapılır.
• Diş ve çene röntgeni alınarak, değerlendirme yapılır.
• Kemik aşılama yapılacak hat planlanır ve greft miktarı tespit edilir.
• Vücudun başka bir kesiminden doku alınır veya suni dokular temin edilir.
• Çene kemiği aşılaması yapılacak bölge anestezi ile tamamen uyuşturulur ve bu kısım plak ve tartar gibi unsurlardan arındırılır.
• Çene kemiğinin greftleme yapılacak kısmına uygun form verildikten sonra, greftler bu kısma yerleştirilir.
• Son aşamada cerrahi öncesine açılan diş eti, özel bir aşılama maddesi ile greftleme yapılan yere yapıştırılıp, aşılanan bölge dikiş ile kapatılır.
Dr. Özgür Öztürk
Kemik Greftleme İşlemi Ne Kadar Sürer?
Kemik greftleme veya çene kemiği aşılama işlemi, hastanın gereksinimlerine bağlı olarak farklı sürelerde tamamlanabilir. Bu konuda kesin bilgi verebilmek için muayene gereklidir. Diş hekimi tarağından yapılacak muayene sonrasında size uygun tedavi yöntemi belirlenecek ve kemik greftleme ameliyatı işleminin ne kadar süreceğine dair gerekli bilgiler verilebilecektir.
Aşılanan Kemik Ne Kadar Sürede İyileşir?
Kemik aşılama işlemi sonrası iyileşme süreci sık sorulan sorular arasında yer alır. Ancak bunun için de herkesi için geçerli aynı süreyi kapsayan bir rakam verebilmek mümkün değildir. Kişi hastalar için iyileşme, daha doğru bir anlatımla diş implantı için uygun duruma gelebilme süresi birkaç ay iken, kimi hastalar için bu süre 9 aya kadar uzayabilir. Ancak genellikle, kemiğin difüzyon ile rejenerasyonu, 9 aydan uzun sürmez. Bunu kırılan bir kemiğin kaynaması gibi düşünebilmek de mümkündür. Hastanın mevcut çene kemiğine eklenen doku, zaman içerisinde diğer doku ile birleşir ve bu dokunun bir parçası haline gelir. Bu da kırık kemiklerin iyileşmesine benzer bir süreye yayılır.
Kemik Greftleme Sonrası Komplikasyonlar Nelerdir?
Kemik greftleme işlemi bir cerrahi prosedür olduğundan, ameliyatların tamamında yaşanabilecek komplikasyonlar burada da söz konusu olabilir. Örneğin; operasyon sonrası ödem ve ağrı, olağan komplikasyonlar arasındadır. Fakat bu sorunların çok uzun süre devam etmesi beklenmez. En çok bir hafta içerisinde ödem ortadan kalkar ve ağrı seviyesi minimuma iner.
Bir başka komplikasyon ihtimali ise enfeksiyon riskidir. Hastanın ağız içi temizliğine dikkat etmesi gerekir ki, genellikle bu süreçte her ihtimale karşı antibiyotik kullanımı söz konusu olabilir.
Greftleme işlemi sonrasında hekimin belirteceği süre ile yumuşak gıdaları tüketmek ve aşılama yapılan bölgedeki dokuya baskı uygulamamak gereklidir.
Kemik Biorejenerasyon Kimler İçin Uygundur?
Kemik aşılama implant biorejenerasyon sürecinde çene kemiği erimesi problemi yaşayan herkes için kullanılabilen bir yöntemdir. Doku kazanımında kemik aşılaması en etkili yöntemlerden birisi olması sebebi ile son yıllarda artan oranda kullanımı söz konusudur. Tabii çocuklar ve başkaca hastalıkları olanlar için bu yöntemin kullanılmasında özel koşullar söz konusu olabilir. Kaldı ki, çene kemiği erimesi erken yaşta beklenen bir durum da değildir. Bu konuda detaylı bilgiye hekiminizden erişebilirsiniz.
Çene Kemiği Greft Kimler Tarafından Yapılır?
Çene kemiği aşılama işlemi, diş hekimi olup çene cerrahisi uzmanlığına sahip kişiler tarafından yapılır. Uygulama mutlaka klinik ortamda yapılmalı ve maksimum sterilizasyon koşulları sağlanmalıdır.
Kemik Greftleme Fiyatları Ne Kadar?
Kemik greftleme fiyatları veya bilinen diğer ismi ile kemik aşılama fiyat bilgisi, herkes için aynı tedavinin söz konusu olmaması nedeniyle bir sabit biçiminde belirtilemez. Zaten Sağlık Bakanlığı ve meslek kuruluşunun ilkeleri kapsamında ve bu sebeple fiyatların açık kaynaklarda belirtilmesi yasaktır.
Kemik greftleme ücret bilgisini elde edebilmek için, diş hekimi ile görüşmeli ve muayene olmalısınız. Bunun için diş kliniğimizi arayıp randevu alabilir ve tedavi prosedürünü başlatabilirsiniz.
Kaynaklar:
1. Platelets. 2017 Dec;28(8):774-778. doi: 10.1080/09537104.2016.1267338. Epub 2017 Feb 21.
• Quantification of growth factors in different platelet concentrates.
• Department of Periodontology, The First Clinical Division , Peking University School and Hospital of Stomatology , Beijing , China.
• Department of General Dentistry II , Peking University School and Hospital of Stomatology , Beijing , China.
• Department of Periodontology , Peking University School and Hospital of Stomatology , Beijing , China
2. The 3 R’s for Platelet-Rich Fibrin: A “Super” Tri-Dimensional Biomaterial for Contemporary Naturally-Guided Oro-Maxillo-Facial Soft and Hard Tissue Repair, Reconstruction and Regeneration Consuelo C. Zumarán 1 , Marcelo V. Parra 2 , Sergio A. Olate 2 , Eduardo G. Fernández 3,4 , Francisco T. Muñoz 1,5 and Ziyad S. Haidar 1,5,6,7,* ID 1 BioMAT’X, Facultad de Odontología, Universidad de los Andes, Santiago 7550000, Chile; czumaran@uandes.cl (C.C.Z.); fmunoz.thomson@gmail.com (F.T.M.) 2 CEMyQ, Facultad de Odontología, Universidad de La Frontera, Temuco 4780000, Chile; marcelo.parra@ufrontera.cl (M.V.P.); sergio.olate@ufrontera.cl (S.A.O.) 3 Departamento de Odontología Restauradora, Facultad de Odontología, Universidad de Chile, Santiago 8320000, Chile; edofdez@yahoo.com 4 Instituto de Ciencias Biomédicas, Universidad Autónoma de Chile, Santiago 7500912, Chile 5
3. Programa de Especialización en Cirugía Bucal y Maxilofacial, Facultad de Odontología, Universidad de los Andes, Santiago 7550000, Chile 6 Programa de Doctorado (BioMedicina), Facultad de Medicina, Universidad de los Andes, Santiago 7550000, Chile 7 Centro de Investigación e Innovación Biomédica (CIIB), Facultad de Medicina, Universidad de los Andes, Santiago 7550000, Chile * Correspondence: zhaidar@uandes.cl; Tel.: +56-2-2618-1372; Fax: +56-2-2214-9468
4. PRF as a Barrier Membrane in Guided Bone Regeneration Article in Dentistry today · December 2017 Richard J Miron Nova Southeastern University , Michael Pikos The Ohio State University
5. Dohan DM, Choukroun J, Diss A, Dohan SL, Dohan AJ, Mouhyi J and Gogly B. Platelet-rich brin (PRF): a second-generation platelet concentrate. Part I: technological concepts and evolution. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2006; 101: e37-44
6. Laurens N, Koolwijk P and de Maat MP. Fibrin structure and wound healing. J Thromb Hae most 2006; 4: 932-939
7. Li Q, Pan S, Dangaria SJ, Gopinathan G, Kolokythas A, Chu S, Geng Y, Zhou Y and Luan X. Platelet-rich brin promotes periodontal regeneration and enhances alveolar bone augmentation. Biomed Res Int 2013; 2013: 638043.